Verbetering van palliatieve zorg in Nederland | Oproep voor systeemverandering 

Barendrecht, 6 mei 2025 – Vandaag vond er een werkbezoek plaats bij Attenza, waarbij politicus Elke Slagt-Tichelman van GroenLinks-PvdA de schrijnende situaties binnen de palliatieve terminale zorg (PTZ) en de uitdagingen met zorgverzekeraars werd besproken. 

“De manier waarop je doodgaat is belangrijk. Je kunt dit immers maar één keer doen,” aldus Elke Slagt. “Voor de rouwverwerking van de nabestaanden is het essentieel dat het stervensproces zo goed mogelijk verloopt.” Dit principe vormt de kern van Attenza’s missie, die ernaar streeft palliatieve zorg voor iedere cliënt toegankelijk te maken, ongeacht de bureaucratische en financiële obstakels.

De schrijnende realiteit

Tijdens het werkbezoek werden verschillende problematische casussen gedeeld, waarbij de zorgbehoefte van terminale patiënten werd belemmerd door bureaucratische rompslomp en vertragingen bij de zorgverzekeraars. Wijkverpleegkundigen bij Attenza gaven aan dat ze vaak meer tijd kwijt zijn aan administratie dan aan de daadwerkelijke zorg voor hun cliënten. 

“Wij worden soms geconfronteerd met de vraag: ‘Wat is een catheter?’ vanuit een zorgverzekeraar. Dit is onaanvaardbaar voor een zorgverlener die bezig is met het begeleiden van een terminale patiënt,” aldus een wijkverpleegkundige van Attenza. “De administratie die we moeten bijhouden, neemt rond de 6-8 uur in beslag voor slechts twee dagen zorg. Dit is niet alleen inefficiënt, maar gaat ten koste van de tijd die we in de zorg van cliënten kunnen steken.”

De impact op nabestaanden

Een ander schrijnend verhaal kwam van een nabestaande die vertelde over de stress en onzekerheid die zijn familie ervaarde tijdens het zorgtraject voor zijn moeder. Het proces van het regelen van palliatieve zorg was zo ingewikkeld dat hij via een kennis uiteindelijk Attenza inschakelde, wat de situatie aanzienlijk vergemakkelijkte. De administratieve rompslomp en onzekerheid waren voor zijn moeder, voor de familie en voor hem een extra last in een periode die al zo zwaar was.

Elke Slagt benadrukte dit punt met een indringend voorbeeld: wanneer een ouder thuis palliatieve zorg ontvangt, wordt de kinderopvangsubsidie stopgezet. Simpelweg omdat de ouder thuis is. Dit legt extra financiële druk op kwetsbare families, terwijl de palliatieve ouder niet in staat is om voor het kind te zorgen. “Dit kan echt niet,” vindt Slagt.

Oplossingen en vervolg

Attenza pleit voor een nieuw systeem dat past bij de specifieke behoeften van terminale zorg. Dit vraagt om:

• Autonomie voor wijkverpleegkundigen: Geef zorgprofessionals de beslissingsbevoegdheid om zorg te leveren zonder administratieve barrières.
• Einde aan ongecontracteerde zorg: Financiering voor terminale zorg moet gegarandeerd zijn, zonder onnodige administratieve processen.
• Inkoopbeleid hervormen: Zorgverzekeraars moeten direct het zorggeld over maken naar de zorgorganisatie die de zorg levert, in plaats van naar de cliënt.
• Erkenning van specialistische zorg: Terminale zorg moet als een specialistisch aanbod worden erkend, net zoals geboortezorg.

Elke Slagt begrijpt waar we vanuit Attenza tegenaan lopen en stelt dat er werkbare oplossingen moeten komen die de palliatieve zorg beter ondersteunen en de bureaucratie verminderen. “De koers die ik vaarde, kan ik nu steviger varen,” gaf Elke Slagt aan na het werkbezoek.

Oproep tot actie

Attenza roept de Tweede Kamer op om de bureaucratie in de palliatieve zorg snel aan te pakken. De situatie is urgent, en de tijd om te handelen is nu. Door een meer flexibele en begrijpelijke benadering van de zorgverlening kunnen we het verschil maken in het leven van de patiënten en hun families die het het hardst nodig hebben.

Ontdek meer